کد مطلب:277000 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:145

موقعیت جغرافیایی عراق
«كشور جمهوری عراق، واقع در نیمكره ی شرقی، نیمكره شمالی، جزء ممالك خاورمیانه، و خاورمیانه عربی در مغرب آسیاست».

«عراق» سرزمینی است با سه منطقه مشخص: نواحی شمالی، و شمال شرقی آن كوهستانی است، نواحی غربی آن خشك و بی آب و علف است و بنام «بادیةالشام» معروف است و نواحی شرقی و جنوب شرقی آن جلگه ای و مسطح و هموار است و بیشتر جمعیت آن در همین دو ناحیه (یعنی نواحی شرقی و جنوب شرقی و تا حدودی هم در نواحی شمالی زندگی می كنند، منطقه ی كوهستانی آن كردنشین است كه دجله بطول (2532) كیلومتر و فرات بطول (2436) كیلومتر است كه هر دو از تركیه سرچشمه می گیرند، و سپس وارد عراق می شوند و در جنوب (بغداد) بهم می پیوندند و



[ صفحه 410]



«شطالعرب» یعنی: اروند رود را تشكیل می دهند. كه آنهم به خلیج فارس می ریزد.

منطقه ی بین دو رود فرات، و دجله را «بین النهرین» یا «الجزیره» می گویند، و این نام، نام قبلی عراق بوده است. رود «دجله» از وسط بغداد پایتخت عراق می گذرد، و دو رود معروف عراق یعنی: دجله و فرات، در 185 كیلومتری ساحل خلیج فارس در جنوب شهر بغداد بهم می پیوندند، و از منطقه ای بنام «القرنه» در نزدیكی شهر بزرگ و بندری «بصره» شطالعرب یعنی: اروند رود را تشكیل می دهند. [1] .

از آنجائیكه دو رود معروف عراق بنام دجله و فرات، در جنوب این كشور یكی می شوند، و اروند رود را تشكیل می دهند، و این رود حد فاصل میان عراق و ایران است بدین لحاظ در دوران اسلام، كلیه ی مناطقی كه در سمت شرق عراق و در پشت اروند رود قرار گرفته است آنرا بلاد (ماوراءنهرین) و یا (ماوراءنهر) نامیده اند.

البته این توضیح در صورتی درست است كه مقصود از (وراءنهر) مناطق شرقی نهر دجله و فرات باشد و البته باید توجه داشت كه در اخبار زیادی اطلاق لفظ مشرق، بر مشرق فرات بسیار شده است.


[1] جغرافياي كامل جهان، ص 208-207، چاپ سال 1361 شمسي چاپ چهارم.